Ο κουφός βάτραχος...

Κάποτε οι βάτραχοι οργάνωσαν έναν αγώνα: θα νικούσε όποιος ανέβαινε πρώτος σ' έναν ψηλό και λείο βράχο.

Πολλοί άνθρωποι συγκεντρώθηκαν να παρακολουθήσουν τον αγώνα.

Κανείς απ' τους θεατές δεν πίστευε πως οι βάτραχοι θα τα καταφέρουν.

Κι όλοι έλεγαν "Άδικος κόπος, δεν πρόκειται κανένας τους να φτάσει στην κορυφή!"

Τους άκουγαν οι βάτραχοι κι άρχισαν να αμφιβάλλουν για τους εαυτούς τους.

Ο ένας μετά τον άλλον παραδεχόταν την αδυναμία του κι εγκατέλειπε τον αγώνα.

Στο τέλος, μόνο ένας κατόρθωσε, με υπερπροσπάθεια, ν' ανέβει στην κορυφή.

Όλοι οι βάτραχοι έτρεξαν κοντά του και τον ρωτούσαν πώς τα κατάφερε.

Τότε συνειδητοποίησαν πως ο νικητής ήταν κουφός...

Ατομική ιδιοκτησία ή Κοινοκτημοσύνη;

Στην ιδανική πολιτεία του Πλάτωνα οι γυναίκες και τα παιδιά είναι κοινά!

Ο μέγας φιλόσοφος ήταν και υπέρ της κοινότητας των κτημάτων, αλλά την περιόριζε στις δύο ανώτερες κοινωνικές τάξεις, τους άρχοντες και τους φύλακες.

Υπέρ της μερικής κοινοκτημοσύνης ήταν και οι Πυθαγόρειοι: "τα των φίλων (μόνο!) κοινά".

Ιστορικά η κοινοκτημοσύνη αποδείχθηκε μια ουτοπία.

Δεν μπόρεσε να φτουρίσει ούτε στην πρωτοχριστιανική κοινότητα των Ιεροσολύμων.

Κι εκεί, απ' τις πρώτες μέρες, επικράτησε η ιδιοτέλεια, ο νεποτισμός, το μικροσυμφέρον.

Στις Πράξεις των Αποστόλων διαβάζουμε πως ο Ανανίας και η Σαπφείρα παραβίασαν την αρχή της κοινοκτημοσύνης και τους επιβλήθηκε η θανατική ποινή.

Στο θέμα που συζητάμε, ρεαλιστικότερη μου φαίνεται η άποψη του Αριστοτέλη.

Που θεωρεί την κοινοκτημοσύνη επιβλαβή για την κοινωνία.

"Κάθε πράγμα που ανήκει σε όλους δεν το φροντίζει κανείς", μας λέει. "Γιατί είναι ίδιον των ανθρώπων να ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με όσα τους ανήκουν ατομικά".

Πολλοί θεωρούν την ιδιοκτησία ως αιτία όλων των κακών. Αλλά κάνουν λάθος. Πόσες συγκρούσεις και εγκλήματα δεν βλέπουμε ανάμεσα σε συνιδιοκτήτες πραγμάτων, ακόμα κι αδέλφια;

Άλλωστε οι άνθρωποι δεν αδικούν και δεν κλέβουν μόνο από έλλειψη των αναγκαίων. Το κάνουν πολύ συχνότερα για να ικανοποιήσουν την πλεονεξία ή την ακολασία τους...

Ο Αριστοτέλης υποστήριζε την ατομική ιδιοκτησία ως θεσμό που ταιριάζει περισσότερο στη φύση του ανθρώπου.

Ως λάτρης όμως της "μεσότητας" προτείνει και τρόπους (νομοθετικά μέτρα, παιδεία, φιλοσοφία, καλλιέργεια ηθών) που θα θέσουν εύλογα όρια "ώστε να περιστείλουν κάθε υπερβολή που οδηγεί στην εξαχρείωση και στην εκμετάλλευση".

Άλλωστε η εξισορρόπηση των ανισοτήτων ήταν βασική επιδίωξη των αρχαίων φιλοσόφων.

Π.χ., ο Φαλέας ο Χαλκηδόνιος είχε προτείνει ένα πρωτότυπο σύστημα σταδιακής και ειρηνικής ανακατανομής του πλούτου: οι πλούσιες γυναίκες να παντρεύονται υποχρεωτικά φτωχούς άντρες ώστε να εξασφαλίζεται η συνεχής κυκλοφορία των υλικών αγαθών!

Ο Μαρξ, αν και θαύμαζε τον Αριστοτέλη, θεωρούσε τις απόψεις του περί ατομικής ιδιοκτησίας "ξεπερασμένες" ως στηριζόμενες στη βάση της αρχαίας κλειστής και αγροτικής προβιομηχανικής οικονομίας, όπου υπέρτατος σκοπός ήταν η "επάρκεια της πόλης".

Όμως, όπως προαναφέραμε, ο Αριστοτέλης δεν βασίστηκε σε οικονομική θεώρηση των πραγμάτων, αλλά στην ανθρώπινη φύση που, κατά τη γνώμη του, δεν μεταβάλλεται...

Γιατί καταδικάσαμε τον Σωκράτη! (Γράμμα απ' το παρελθόν)

Επειδή εσείς οι νεότεροι το 'χετε παραξευτυλίσει με τον Σωκράτη, πρέπει κάποιος από μας τους παλιούς να σας πει την αλήθεια.

Γιατί, φίλος μεν ο φιλόσοφος Σωκράτης αλλά φιλτάτη η Αθηναϊκή μας Δημοκρατία!

Ας πιάσουμε, όμως, την ιστορία απ' την αρχή:

Μόλις χάσαμε τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, οι Σπαρτιάτες άφησαν στην Αθήνα μια στρατιωτική φρουρά που μας φόρεσε κολάρο Τριάντα Τυράννους.

Πνευματικός καθοδηγητής των "Τριάκοντα" ήταν ο Σωκράτης. Μεταξύ τους περιλαμβάνονταν και δυο απ' τους εκλεκτούς μαθητές του.

Αυτοί οι Τυράννοι, μέχρι να τους διώξουμε, σκότωσαν μέσα σε εννιά μήνες 1600 Αθηναίους πασοκτζήδες...

Αλλά η Δημοκρατία είναι μεγαλόψυχη.

Δώσαμε αμνηστεία στους Ολιγαρχικούς και τους αφήσαμε να πάνε στην Ελευσίνα. Αλλά σε έναν χρόνο ξαναπροσπάθησαν οι αχρείοι να μας ξανακάτσουν στο σβέρκο!

Τα πήραμε τότε κι εμείς στο κρανίο και κάτσαμε στο σκαμνί τον γκουρού τους, το Σωκράτη.

Δεν τον δικάσαμε ως φιλόσοφο αλλά ως εχθρό του δημοκρατικού μας πολιτεύματος.

Τον Σωκράτη τον αγιοποίησε μια μεταγενέστερη συμμαχία των ολιγαρχικών δυνάμεων: Ρωμαίοι αυτοκράτορες, βυζαντινοί μονάρχες. μεσαιωνικοί ευγενείς...

Ήθελαν αυτά τα "μπουμπούκια" να μας παρουσιάσουν τον στραβοκάνη, και καλά, ως υπέρμαχο της ελευθερίας του λόγου και της σκέψης. Ως τον ιδανικό φιλόσοφο που τον σκότωσε η Δημοκρατία.

Κι ήρθε και στο καπάκι η χριστιανική θρησκεία, που απορρόφησε το νεοπλατωνισμό, να τον θεωρήσει "προχριστιανικό άγιο", και το γλυκό έδεσε!

Εσείς όμως εμένα ν' ακούτε, που τα 'ζησα και σας γράφω την αλήθεια!

Σας έλεγα, λοιπόν, πως ο Σωκράτης δικάστηκε ως ολιγαρχικός.

Και στην απολογία του φάνηκε αμετανόητος!

"Δεν μπορούμε", είπε, "να αναθέτουμε τις τύχες της Πολιτείας σε εκλεγμένους με ψήφο ή κλήρο αλλά μόνο σ' εκείνους που έχουν τα πνευματικά προσόντα"!

Τι μας λες ρε πλατσουκωμύτη;

Τους είδαμε και τους δικούς σου τους "Τριάκοντα", και νιώσαμε στο λαιμό μας το λεπίδι της "αριστοκρατίας του πνεύματος"!

Αμ το άλλο;

Ο κοντόχοντρος δεν αναγνώριζε και τους Θεούς της Πόλης!

Κι όταν λέμε "Θεούς" δεν εννοούμε το Δωδεκάθεο του Ολύμπου.

Αλλά το Δία το Βουλαίο (δηλαδή τη θεοποίηση του Δημοκρατικού Πολιτεύματος), το Δία τον Αγοραίο και το Θεό Δήμο (τον "άι-λαό" που θα πουν αργότερα οι κομμουνιστές).

Ο Σωκρατάκος, βλέπετε, προτιμούσε να τιμά τον Απόλλωνα και την Ήρα, τους πολιούχους της ολιγαρχικής Σπάρτης, κι έγραφε στ' απαφτά του τους δικούς μας, την Αθηνά, τον Ποσειδώνα και τον Ερμή...

Υπερασπιζόταν το δικό του δικαίωμα να μιλά ελεύθερα, αλλά δεν το αναγνώριζε σ' εμάς τους "πληβείους"!

Παρ' όλ' αυτά, εμείς του προσφέραμε την επιλογή της εξορίας.

Ας πήγαινε στη Θεσσαλία ή στη Σπάρτη.

Αλλά εκεί δεν θα μπορούσε να μιλάει ελεύθερα.

Μόνο στη Δημοκρατική Αθήνα μπορείς να κατηγορείς δημόσια το πολίτευμά της!

Γι' αυτό και προτίμησε να πεθάνει στη Δημοκρατική Αθήνα παρά στη φιλική του ολιγαρχική Σπάρτη. (Άσε που εκεί θα τον είχαν ρίξει στον Καιάδα έτσι ασουλούποτος που γεννήθηκε).

Ε, σεις οι νεότεροι: τη Δημοκρατία και τα μάτια σας!

Μην μας αναγκάσετε να βγούμε απ' τους τάφους μας και να θυσιάσουμε κάτι "λεβεντόπαιδα" στο βωμό του Δία του Εκκλησιόδημου!