Κυριακή 30 Μαΐου 2010

Κάποτε τα δημόσια πρόσωπα προτιμούσαν να πεθάνουν παρά να γελοιοποιηθούν!

Βασική έγνοια και μέθοδος του Σωκράτη ήταν να σπείρει την αμφιβολία για τα πάντα.
Κατά συνέπεια, δεν είχε και πολύ άδικο ο Αριστοφάνης που τον παρουσιάζει στις "Νεφέλες" ως έναν αιθεροβάμονα, επικίνδυνο για τη δημοκρατία.
Άλλωστε, κι ο ίδιος ο Σωκράτης γνωρίζει πολύ καλά πως καμιά κοινωνία δεν μπορεί να ζήσει μόνο με την αμφιβολία.
Γι' αυτό και αρνιόταν συστηματικά να παίξει πολιτικό ρόλο στην Αθήνα.
Ο ρόλος του διανοουμένου δεν είναι να κυβερνά, αλλά να υπενθυμίζει πως εκτός απ' τις βεβαιότητες που θεμελιώνουν τη ζωή μας υπάρχει και ένα υπόστρωμα αμφιβολίας που μετατρέπει τη ζωή σε πείραμα...
Πάντως, οι "Νεφέλες" φαίνεται πως στοίχιωσαν τη ζωή του Σωκράτη. Με αυτές έγινε ευρύτερα γνωστός ως κωμικός ήρωας. Και περνά την υπόλοιπη ζωή του για να αποδείξει πως ήταν τραγικός ήρωας.
Την ώρα που ο φίλος του Κρίτων του προτείνει να δραπετεύσει, εκείνος αρνείται! Λέγοντας πως δεν θέλει να γελοιοποιηθεί!
Δεν ήθελε, τούτη την ύστατη ώρα, να δικαιώσει τον Αριστοφάνη...

6 σχόλια:

marilia είπε...

Έμμεση πρόταση για τους πολιτικούς άνδρες της χώρας μας σήμερα, κύριε καθηγητά;

Με εκτίμηση,
το σνούπι του τελευταίου θρανίου

Ασκαρδαμυκτί είπε...

ναι, θα αυτκτονήσουν καταναλώνοντας σουβλάκια και κεμπάπ!

Σνούπι, στην τάξη μας το θρανίο που κάθεσαι είναι και τελευταίο και πρώτο!
μαγική εικόνα...

Drmakspy είπε...

Σήμερα οι περισσότεροι εξ αυτών προτιμούν να ζουν... Υπερβολικά... Εξώφθαλμα υπερβολικά... Με απόθεμα για δεκα φορές αυτή τη ζωή... Γιατί για να σε ενδιαφέρει η γελοιοποίηση, πρέπει να έχεις κάτι που σπανίζει στο είδος τους... Μια λέξη που δεν μεταφράζεται σε άλλες γλώσσες... ΦΙΛΟΤΙΜΟ...

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Το φιλότιμο είναι χαμένο προ πολλού!
Αν το είχαν και ποτέ...

Haris είπε...

Το πρόβλημα δεν είναι ότι έσπερνε την αμφιβολία (κατά πολλές έννοιες η δημοκρατία στηρίζεται στην αμφιβολία)...Το πρόβλημα βρισκόταν στο ότι η αμφιβολία για την δημοκρατία υποστήριζε κάτι άλλο, κάτι αντιδημοκρατικό. Υπάρχουν πολλές απόψεις που μπορείς να δικαιολογήσεις την κατηγορία του Σωκράτη: πχ το μισό μέρος της κατηγορίας, ότι εισήγαγε καινά δαιμόνια δεν είναι καθόλου άστοχη.
Επομένως, ναι ήταν επικίνδυνος για την δημοκρατία επειδή η Διαλεκτική ως μέθοδος (ποιος ήταν εκείνος ο συνομιλητής του Σωκράτη που τον ονόμασε μάγο;) αντιτίθεται, και στην τελική, αρνείται την δημοκρατία. Ως αναζήτηση του Όντος, η Διαλεκτική, "αποκαλύπτει" (ή μήπως επιβάλλει;) απόλυτες έννοιες. Αλλά η δημοκρατία στηριζόταν στην έλλειψη απόλυτων ιδεών. Λοιπόν; Ο Σωκράτης παρακμιακός;

Jason είπε...

Πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση.
Δε γνωρίζω αν όντως η αγωνία του ήταν να μη δικαιώσει τον Αριστοφάνη, αλλά ότι η έγνοια του ήταν να ανακατεύει τα πηγμένα, αυτό είναι σίγουρο.
Και είναι πάντα χρήσιμο, ακριβώς όταν δεν μπλέκεται με μερικά πράγματα που δεν είναι θεμιτό να τεθούν υπό αμφισβήτηση.